آشنایی با گیاه كرفس و خواص دارویی و درمانی آن


گیاه شناسی

كرفس گیاهی است علفی، به ارتفاع ۲۰ تا ۶۰ سانتی متر كه ساقه ای منشعب دارد . برگ های آن شفابخش و ضخیم و گلهای آن كوچك و به رنگ سفید یا سفید مایل به سبز است . قسمت مورد استفاده این سبزی قسمتهای مختلف آن به ویژه ریشه و برگ آن است .
اگرچه کرفس را می‌توان در هر فصلی پیدا کرد اما بهترین طعم را در فصل تابستان دارد. رشد کرفس به اندازه ۳۰ تا ۴۰ سانتیمتر است و از برگهایی تشکیل شده است که بوسیله ساقه به هم متصل شده است و شکلی خرطومی‌پیدا می‌کند. کرفس گیاهی دو ساله است که متعلق به خانواده آمبلیفریا می‌باشد و گیاهانی مانند هویج، رازیانه،‌ جعفری و شوید نیز به آن تعلق دارند.
اگرچه همه از ساقه کرفس استفاده می‌کنند اما برگ، ریشه و دانه‌های آن نیز می‌توانند بعنوان غذا و همچنین درمانهای طبیعی استفاده گردند.

فواید کرفس

کرفس حاوی ویتامین c و مواد دیگری است که سلامت را تقویت می‌کنند موادی مانند فالیدز(phalides)، که باعث کاهش کلسترول می‌شود و کومارینز‌(Coumarrins) که از ابتلا به سرطان جلوگیری می‌کند.

1

ویتامینK

۳۵.۲۶میکروگرم

9

ویتامینB۱

۰.۰۶ میلی گرم

2

ویتامینC

۸.۴۰میلی گرم

10

منیزیم

۱۳.۲۰   میلی گرم

3

پتاسیم

۳۴۴.۴۰ میلی گرم

11

ویتامینA

۱۶۰.۸۰واحد

4

فولات

۳۳.۶۰ میکروگرم

12

تریپتوفان

۰.۰۱گرم

5

فیبر

۲.۰۴گرم

13

فسفر

۳۰.۰۰ میلی گرم

6

منگنز

۰.۱۲میلی گرم

14

ویتامینB۲

۰.۰۵   میلی گرم

7

ویتامینB۶

۰.۱۰میلی گرم

15

آهن

۰.۴۸   میلیگرم

8

کلسیم

۴۸.۰۰میلی گرم

 


در بسیاری از مناطق ایران از جمله در سیستان ، خوی و بند عباس می روید.
پزشكان مي‌گويند: دانه كرفس ضد رماتيسم، آرام بخش، ضد عفوني كننده سيستم ادراري، افزاينده دفع اسيد اوريك، كاهنده فشار خون، تا اندازه‌اي ضد بيماري قارچي، ادرارآور، ضددرد، ضدالتهاب، دفع مسموميت، ضد اسپاسم، ضد باكتري، قاعده آور، شيرافزا، ضد انقباض، ضد تشنج، مقوي معده و بادشكن است.
مدارك علمي نشان مي‌دهد كه ممكن است دانه كرفس، از سرطان پيشگيري كمك كند. كرفس اثر تصفيه كننده خون، ضد رماتيسم و نقرس و ضد عفوني كننده دارد و به علاوه لاغر كننده است. چون دانه كرفس موجب سقط جنين مي‌شود و به همين دليل در آبستني منع كاربرد دارد.
خوردن كرفس براي بيماران مبتلا به صرع مضر است زيرا حملات آنها را تحريك مي‌كند. همچنين اشخاصي كه به ورم كليه مبتلا هستند نبايد آن را مصرف كنند.

كرفس مواد مضر را دفع می كند

كرفس كلیه و مثانه را تمیز می كند . از تولید سنگ كلیه و مثانه جلوگیری می كند و ملین است .
دانشمندان بر این عقیده اند كه كرفس بهترین ماده غذایی است برای عفونت مجاری ادرار و اسید اوریك بالا از طریق تمیز كردن كلیه و مجاری ادرار.
ترپین ماده معطر كرفس كه مانع ماندن سنگ كلیه در مجاری ادرار و یا آلودگی میكروبی و درد می شود .
علاوه بر آن پتاسیم در غده و تنه آن جریان ادرار را تحریك و كلیه و مثانه را تمیز می كند. بیش ازهمه برای بیماران نقرسی مفید است .زیرا در خون این افراد اسید اوریك با غلظت بالا غالباً دیده می شود . روغن اتری كه در كرفس وجود دارد باعث گشاد شدن مجاری كلیه می شود بطوریكه اسید اوریك بهتر دفع میگردد. آلودگی میكربی ضعیف درروده نیز در اثر ترپین از بین می رود . كرفس باعث تحریك شدیدتر روده شده و سایر ناراحتی هایی از این قبیل دراثر خوردن كرفس بهبود می یابند .

كرفس بوی بد دهان را ازبین می برد

تجربه نشان داده است كه یك وعده غذا ی كرفس دار بوی بد دهان را از بین می برد. احتمالاً موادی كه در معده تولید می شوند با مواد معطر كرفس تركیب شده و از بوی بد دهان جلوگیری می كند. كسانی كه از بوی بد دهان رنج می برند باید هرروز مقداری كرفس میل كنند، در صورتی كه نتیجه ای نداد بایستی به پزشك مراجعه كرد . از قدیم گفته اند كه كرفس باعث شادی و شادابی می شود.
علم امروز تا كنون نتوانسته است این مسئله را روشن كند. بعضی از مردان اظهار می كنند كه كرفس باعث تقویت نیروی جنسی آنان شده است ولی این اظهار تا كنون از طریق علمی ثابت نشده است . البته ویتامینB۶ و اسید پانتوتنیك اثر روانی دارد و مواد معدنی منیزیم و كلسیم به ما هیچه ها نیرو می دهند و در راحت شدن ورلكس كمك می كنند .

عصاره كرفس به عنوان ملین

برای اینكه به روده های خسته و پیر كمك شود ، توصیه می شود كه هر روز یك لیوان عصاره كرفس مصرف شود . از این طریق روده به روش طبیعی تخلیه می شود .
( برگها را همیشه مصرف كنید )
یك پرس كرفس
بوته یك كرفس را تمیز كرده و در آب زیادی آنرا بجوشانید . پوست خارجی آن را بگیرید . بوته را بصورت صفحات نازك ببرید . وسط آنها را با یك چنگال جدا كرده درآرد و تخم مرغ و فلفل آنها را آغشته كنید و در روغن داغ دو طرف آنها را كمی سرخ كنید با سالاد كاهو یا سالاد فصل میل كنید.
محققین آمریكایی ثابت كرده اند كه كرفس جزء ده ماده غذایی است كه می تواند با سرطان مبارزه كند.
* از دیگر خواص كرفس می توان به موارد زیر اشاره كرد:
تقویت كننده معده
تقویت كننده اعصاب
آب كرفس خام در مان خوبی برای گرفتگی صداست .
خوردن كرفس حافظه را زیاد و قلب را پاك می كند و دیوانگی ، جذام و پیسی را برطرف می كند.
كرفس به علت دارا بودن فسفر زیاد ، در ازدیاد هوش مؤثر است .
كرفس در افزایش شیر مادر مؤثر است .
همچنين ريشه كرفس داراي اثرات ادرار آور، صفرا بر، مقوي معده، ضد كمبود ويتامين، ضد اسكوربوت و تب بر است. اين گياه در موارد التهاب مفصل و انقباض عضلاني ماهيچه كاربرد دارد. ريشه كرفس قرنهاست در موارد آب آوردن نسوج، نقرس، رماتيسم، سنگ كليه، يرقان، آسم، سرماخوردگي‌هاي ششي، ضعف اعصاب، زياد شدن اسيد اوريك خون، ضعف اعمال دستگاه گوارش، نفخ و ناراحتي‌هاي مثانه استفاده مي‌شود. آب كرفس به صورت غرغره براي گلو دردهاي خشك، به دليل اثر ضد عفوني كننده‌اش مفيد است.
همچنين تخم كرفس حاوي كلسيم بالاست كه ممكن است نقش مهمي در كاهش فشار خون ايفا ‌كند. تخم كرفس ادرار آور بوده و بهترين دارو براي تميز كردن بدن از اسيد اوريك است. بنابراين براي درمان نقرس، آرتروز و رماتيسم مناسب است.

منبعی از ویتامین C

کرفس منبعی غنی از ویتامین C می‌باشد که از سیستم ایمنی حمایت می‌کند. موادی که غنی از ویتامین C هستند مانند کرفس به کاهش علائم سرماخوردگی و همچنین سرماخوردگیهای سخت کمک می‌کنند. بیشتر از ۲۰ مطالعه تحقیقاتی نشان داده‌اند که ویتامین C با سرماخوردگی مبارزه می‌کند. علاوه بر این ویتامین C از تخریب رادیکالهای آزاد که باعث التهاب می‌شوند جلوگیری می‌‌کنند و همچنین سختی التهابات در بیماریهایی نظیر آسم و آرتروز را کاهش می‌دهد. ویتامین C از وجود رادیکالهای آزاد که با اکسید کردن کلسترول و هدایت آن به سمت پلاکهای خونی باعث حمله قلبی و سکته می‌شوند جلوگیری می‌نمایند. ویتامین C برای تقویت سلامت سیستم قلبی ـ عروقی مفید می‌باشد. با این همه خواصی که ویتامین C دارد هیچ جای تعجبی نیست که مصرف سبزیجات و میوه‌هایی که غنی از این ویتامین هستند باعث کاهش مرگ و میر بوسیله بیماریهای قلبی، سکته و سرطان می‌گردد.

تاثیر بر فشار خون

کرفس حاوی موادی است که به آن سالیدس(Pthalides) می‌گویند و به آرام شدن (Relax) ماهیچه‌های اطراف رگها کمک می‌کند و باعث گشاد شدن رگها می‌گردد. با فضا‌هایی که در رگها بوجود می‌آید خون می‌تواند با فشار کمتری حرکت ‌کند و فشار خون بالا کاهش می‌یابد. سالیدس، استرس را نیز کاهش می‌دهد.( استرس عامل انقباض رگها می‌باشد.) کرفس حاوی سدیم بالا نیز می‌باشد.

کاهش دهنده کلسترول

در مطالعه‌ای که بر روی حیواناتی با کلسترول بالا انجام گرفت، مشخص شد که کرفس کلسترول خون را کاهش می‌دهد.

ادرار آور بودن

دانه‌های کرفس و خانواده آن که در اطراف مدیترانه یافت می‌شوند به عنوان ماده‌ای ادرار آور استفاده می‌شوند. امروزه ما می‌دانیم که کرفس به دلیل وجود پتاسیم و سدیم که مواد معدنی بسیار مهمی‌در حفظ تعادل در ادرار و تحریک آن هستند، بعنوان گیاهی ادرار آور مصرف می‌شود.

بالا بردن سلامتی

کرفس حاوی ماده‌ای است بنام کومارین(Coumarins) که از تخریب سلولها بوسیله رادیکالهای آزاد جلوگیری می‌کند، بنابراین باعث کاهش تغییراتی می‌شود که افزایش آنها موجب سرطانی شدن سلولها می‌گردد. همچنین کومارین فعالیت گلبولهای سفید، که مدافعان سیستم ایمنی هستند و سلولهای غیر طبیعی که سلولهای سرطانی از آن جمله می‌باشند را مورد هدف قرار می‌دهد را افزایش می‌دهد. ماده دیگری که وجود دارد استیلنیک(Acetylenics) است که مشاهده شده است در متوقف نمودن رشد سلولهای سرطانی موثر است.
دانشمندان بر اين عقيده‌اند كه كرفس بهترين ماده غذايي براي برطرف كردن عفونت مجاري ادرار و اسيد اوريك بالا از طريق ضدعفوني مجاري ادراري است، همچنين وجود روغن‌هاي فرار در كرفس علاوه بر ايجاد عطر خوشايند اين گياه، باعث گشاد شدن مجاري كليه مي‌شوند و دفع اسيد اوريك را تسهيل مي‌كند.
تجربه نشان داده است كه كرفس و غذاهاي حاوي آن بوي بد دهان را از بين مي‌برد كه احتمالاً به دليل تركيب موادي كه در معده توليد مي‌شوند با مواد معطر كرفس است. اين گياه حاوي ويتامين (ث) زيادي است و به همين دليل مصرف آن به تقويت لثه ها كمك كرده و از بروز بيماري اسكوربوت پيشگيري مي‌كند. مصرف كرفس همچنين به افراد كم خون، توصيه مي‌شود.
اسيدهاي چرب فرار موجود در اين گياه، محرك اشتهاست. پتاسيم موجود در كرفس علاوه بر تحريك ادرار باعث كاهش فشار خون مي‌شود و به همراه گوگرد موجود در آن بيش از همه براي بيماران مبتلا به نقرس و افرادي كه از دردهاي مفصلي و روماتيسم رنج مي برند، توصيه مي‌شود.
اين گياه داراي خاصيت ضدميكروبي است و در بهبود آسم و سرماخوردگي‌هاي ريوي مناسب است. آب كرفس به صورت غرغره براي رفع گلو دردهاي خشك به دليل خاصيت ضدعفوني كننده اش مفيد است. همچنين آلودگي ميكروبي ضعيف در روده نيز در اثر تريپين از بين مي‌رود.
اين گياه حاوي درصد بالايي فيبر است، بنابراين ملين بسيار مناسبي به شمار مي‌آيد و مصرف برگ و ساقه هاي كرفس در مورد كساني كه از ناراحتي هاي گوارشي نظير يبوست رنج مي‌برند بسيار نافع است.كرفس همچنين ضد نفخ است و تب را پايين مي‌آورد. مصرف آن به خصوص به افراد درگير با بيماريهاي قلب و عروق و بالا بودن چربي‌هاي خون بسيار توصيه مي‌شود، اين گياه از تصلب شرائين جلوگيري مي‌كند.
ويتامين B۶ و اسيد پانتوتنيك موجود در آن به همراه منيزيوم و كلسيم اثر مثبتي در تقويت ماهيچه ها داشته و داراي اثرات شگرف در آرامش رواني است.
نقش بسيار موثر ديگر اين گياه، تاثير آن در كاهش وزن است؛ به حدي كه افرادي كه از ۱ ليوان عصاره كرفس به همراه ليموترش به شكل هر روزه يا يك روز در ميان در زمان استفاده از رژيم‌هاي كاهش وزن، بهره برده‌اند، يك تا دو كيلوگرم كاهش وزن علاوه بر ميزان عادي داشته اند.
در برخي از متون به اثرات مثبت كرفس در تقويت نيروي جنسي مردان اشاره شده است، البته اين موضوع تاكنون به اثبات نرسيده است.اين گياه به دليل دارا بودن مقدار زيادي آنتي اكسيدان از سوي محققين آمريكايي به عنوان يكي از ده ماده غذايي كه مي تواند با سرطان مقابله كند، نام برده شده است. همچنين مصرف آن به شدت به افراد درگير با سنگ كليه و سنگ هاي مجاري ادراري توصيه مي‌شود.
جوشانده اين گياه، گرفتگي صدا را درمان مي‌كند و براي سرمازدگي مفيد است. اين گياه حاوي فسفر بوده و در تقويت حافظه و ازدياد هوش كارآمد است. در نسخ قديمي به نقش افزايش دهنده شير مادر، توسط اين گياه اشاره شده است.
تخم كرفس نيز داراي خواص مفيد بي شماري است. تخم اين گياه حاوي كلسيم بالاست كه ممكن است نقش مهمي در كاهش فشار خون ايفا كند، اين تخم ادرارآور بوده و يكي از بهترين داروها براي پاك كردن اسيد اوريك در بدن است؛ از اين رو براي درمان نقرس و آرتروز و روماتيسم مناسب است. البته دانه كرفس در مواردي موجب سقط جنين مي شود و به همين دليل در دوران بارداري منع مصرف دارد.
خوردن كرفس براي بيماران مبتلا به صرع نيز مضر است زيرا حملات آنها را تحريك مي‌كند. همچنين در افرادي كه به ورم كليه مبتلا هستند، منع مصرف دارد.
انواع كوهي اين گياه علاوه بر خاصيت ضددرد و التهاب، اثر كاهنده اي بر ترشح اسيدهاي معده دارد. دانشمندان دريافته اند كه مصرف گياه كرفس كوهي ترشح اسيد معده را كاهش مي دهد و توصيه مي‌كنند كه افرادي كه از ترشح زياد اسيد معده رنج مي‌برند و به اصطلاح به زخم معده دچار هستند با وجودي كه منع مصرف سبزيجات خام وجود دارد، به مصرف كرفس كوهي بپردازند.
دانشمندان بر اين باورند كه كرفس بهترين ماده غذايي براي پاک كردن كليه ها و مجاري ادرار و در نتیجه داروی مناسبی برای درمان عفونت های ادراري ، و بالا بودن اسيد اوريك خون است .
ترپين ، ماده معطر كرفس، مانع از باقي ماندن سنگ كليه در مجاري ادراري و يا آلودگي ميكروبي و درد مي‌شود.
پتاسيم موجود در غده و تنه كرفس جريان ادرار را تحريك و كليه و مثانه را تميز مي‌كند و بيش از همه براي بيماران نقرسي مفيد است زيرا در خون اين افراد اسيداوريك با غلظت بالا غالباً ديده مي‌شود .
روغن اتري كه در كرفس وجود دارد باعث گشاد شدن مجاري كليه مي شود به طوري كه اسيد اوريك بهتر دفع مي‌گردد. آلودگي ميكروبي ضعيف درروده نيز در اثر ترپين از بين مي رود.
كرفس باعث تحريك شديدتر روده شده و ساير ناراحتي هايي از اين قبيل بر اثر خوردن كرفس بهبود مي يابند.
تجربه نشان داده است كه يك وعده غذاي كرفس بوي بد دهان را از بين مي‌برد. احتمالا موادي كه در معده توليد مي‌شوند با مواد معطر كرفس تركيب شده و از بوي بد دهان جلوگيري مي كند.
كساني كه از بوي بد دهان رنج مي برند بايد هرروز مقداري كرفس ميل كنند، در صورتي كه نتيجه اي نداد بايستي به پزشك مراجعه كرد . از قديم گفته اند كه كرفس باعث شادي و شادابي مي شود.
براي اينكه به روده‌هاي خسته و پير كمك شود ، توصيه مي شود كه هر روز يك ليوان عصاره كرفس مصرف شود. از اين طريق روده به روش طبيعي تخليه مي‌شود.
كرفس در تقويت معده و اعصاب موثر است.
آب كرفس خام درمان خوبي براي گرفتگي صداست.
خوردن كرفس حافظه را زياد و قلب را پاك مي كند و ديوانگي ، جذام و پيسي را برطرف مي كند.
كرفس به علت دارا بودن فسفر زياد ، در ازدياد هوش و افزايش شير مادر مؤثر است .
چگونه کرفسی تهیه کنیم و چگونه آن را ذخیره نماییم
کرفسهایی را انتخاب نمایید که ترد و خشک باشند و بتوان به راحتی آنها را از هم جدا نمود. ساقه‌های کرفس باید در کنار هم و متصل باشند و جدا از هم نباشند. برگهایش باید سبز شاداب باشند و عاری از برگهای زرد و قهوه‌ای باشد.بعضی مواقع در کرفس قسمتهای سیاهی دیده می‌شود که به آن قلب سیاه گفته می‌شود و توسط حشرات در آن بوجود می‌آید. برای مطمئن شدن از خراب نبودن کرفس بین ساقه‌های آن را نگاه کنید که نقطه‌های قهوه‌ای و سیاه در آن دیده نشود. برای نگهداری کرفس آن را در ظرفهای دردار بگذارید و یا بصورت خرد شده در کیسه گذاشته و در فریزر نگه داری نمایید. برای نگهداری کرفس مطمئن باشید که کرفس خشک است زیرا حتی مقدار کم آب در کرفس، مواد مغذی آن را از بین می‌برد.
منبع:http://www.pezeshk.us